Er loopt zowaar een echte supervillain rond in de hiphopscene en, nee, het is niet Kanye West. Het is DOOM, beter bekend als MF Doom en hij is de favoriete rapper van je favoriete rapper. In 2004 bracht deze underground-sensatie volgens Metacritic het beste album van het jaar uit tussen artiesten als Eminem en The Roots. Het tienjarig jubileum leek mij daarom een mooie gelegenheid om eens te kijken naar de origin story van deze publieksschuwe bad guy.
In den beginne
Als je je artiestennaam baseert op de #3 van IGN’s Top 100 Comic Book Villains of All Time heb je uiteraard wel iets om waar te maken. Doom begon zijn carriere als Zev Love X in de groep KMD. Nadat zijn broertje overleed aan de verwondingen van een auto-ongeluk en het tweede album van KMD opeens toch niet werd uitgebracht door label Elektra, trok Daniel Dumile (zoals hij werkelijk heet) dat heel slecht en leeft tijdens het dieptepunt zelfs een tijdje op straat. Hierna zwoer hij wraak “against the industry that so badly deformed him,” zoals het een echte supervillain betaamt.
Hij meet zichzelf een nieuwe identiteit aan en als MF Doom begint hij populair te worden in de underground hiphopscene. Hij treed altijd onherkenbaar op, vaak met een panty over zijn gezicht; deze zal hij later vervangen door een masker. Na de release van Operation Doomsday, zijn debuut als Doom, brengt hij muziek uit onder verschillende andere namen waaronder Viktor Vaugn, maar de rode draad blijft altijd dat hij de bad guy is. In 2004 brengt hij Mm.. Food uit. Zowel Operation Doomsday als Mm.. Food bevatten heel veel samples uit de oude Marvel tekenfilmseries van de jaren ’60, naast de (voor hiphop) gebruikelijke samples uit andere muziek. Hoewel Mm.. Food ook in de top-10 van Metacritic beland, behaald Doom zijn eerste echte mainstream succes met het album Madvillainy. Een samenwerking met producer Madlib en een ode aan de supervillain. Het album wordt geprezen vanwege de innovatieve benadering van hiphop; korte tracks, abstracte lyrics, maar vooral: een gebrek aan refreinen, wat velen als radio-onvriendelijk zien. Je moet het gemak waarmee hij wisselt tussen abstracte concepten en de letterlijke gevolgen daarvan binnen 2 á 3 zinnen is ook wel echt kunnen waarderen. Dit album beluisteren, doet denken aan een ouderwetse theatervoorstelling in z’n opbouw met een volwaardig begin, midden en eind en inclusief intermezzo’s.
Madvillain – All Caps
Wraak
Ondertussen zijn er nog steeds maar weinig beelden waarop de man met zijn volledige gezicht te zien is. Er gaan zelfs geruchten de ronde dat hij niet komt opdagen bij zijn eigen optredens en in plaats daarvan playbackers het podium op stuurt. Het doet allemaal vrij weinig af aan zijn populariteit en 2005 brengt hij The Mouse and the Mask uit. Een samenwerking met producer Dangermouse. Tegelijkertijd geïnspireerd door en een homage aan het latenight animatieblok Adult Swim van Cartoon Network. Wederom inclusief talloze samples en aangevuld met skits die speciaal voor dit album zijn opgenomen.
Dangerdoom – ATHF
Tussen de albums door laat Doom heel af en af en toe van zich horen. Soms in de vorm van een interview, andere keren als gast op de plaat van een andere artiest. Zo is hij onder andere te horen op albums van van De La Soul en Gorillaz. Vaak op beats die specifiek lijken te zijn gemaakt voor zijn ondertussen bekende, monotone flow. Om de zoveel tijd komen er berichten naar buiten over Madvillainy 2, het langverwachte vervolg. De tease.
Gorillaz – November has come ft. MF Doom
In 2009 brengt hij het album Born Like This uit. Een wat agressiever album met een (voor Doom’s doen) meer mainstream geluid, dat geïnspireerd is door Dinosauria, We van Charles Bukowski. Dit album bevat, naast beduidend minder samples uit de oude Marvelseries, wat minder onorthodoxe samenwerkingen. Bijvoorbeeld met Ghostface Killah en Raekwon van de Wu Tang Clan. Daarnaast bevat het album producties van legende J Dilla. Dit zijn niet per se slechte dingen, maar het begint er wel steeds meer op te lijken dat hij zich openstelt voor de mainstreamwereld waarvan hij geleden gezworen had af die te wijzen.
Keys To The Kuffs uit 2012 is wederom een samenwerking. Ditmaal met Jneiro Jarel. Dit album klinkt niet as de Doom die ik gewend ben. Er staat maar één nummer op dat de bekende sound van Doom draagt (Guv’nor) en dat is jammer. Dit album klinkt alsof Doom en Jarel elkaar op dat nummer na, nooit echt hebben kunnen vinden, maar er dankzij dat nummer zelf heilig in geloofde dat het wel weer zou gebeuren.
JJ DOOM – Guv’nor
To be continued..
Doom lijkt zijn edge te hebben verloren. Samenwerkingen met artiesten als Radiohead’s Thom Yorke en Beth Gibbons van Portishead laten hem veel softer, bijna toegankelijk klinken. Dit is niet de bad guy I once loved to hate. Stiekem zit ik te wachten op Madvillainy 2 ook al weet ik dat sequels zelden beter zijn. Als je zoveel tijd laat passeren tussen twee kunstwerken creëer je daarnaast hoge verwachtingen waarvan het steeds moeilijker wordt om ze waar te maken. Het zijn echter diamantjes als deze die me hoop doen houden..
Captain Murphy – Between Villains ft. Viktor Vaughn
